Cittaslow: Türkiye’de Hayatın Sakin ve Huzurlu Aktığı Şehirler

Sakin Şehir = Cittaslow

Cittaslow (Sakin şehir) temelleri İtalya’da atılan bir harekettir. Aslında tam olarak bir hareket demek doğru olmayabilir çünkü Cittaslow yavaş yemek hareketinin bir parçasıdır. Cittaslow için İtalya’da kurulan uluslararası boyuta sahip olan bir birlik demekte mümkün. İtalyanca kökenli “Citta”, şehir anlamına gelirken İngilizce kökenli “slow” kelimesi yavaş anlamına geliyor. Bunların birleşiminden Cittaslow yani Yavaş Şehir veya Sakin Şehir kavramları doğuyor.

1999 yılında temelleri atılan Cittaslow o yıllarda çok fazla anlam ifade etmese de 20 yıl içerisinde küreselleşen ve sanayileşen dünyada gerçekten ihtiyaç duyulan bir kavram haline geldi. Kentler gün geçtikçe daha da kalabalıklaşarak sıcaklık ve samimiyetlerini kaybederken insanlığın ihtiyacı olan sakin ve yavaş akan hayat Cittaslow hareketiyle can buldu.

Peki, bir şehrin Cittaslow unvanını alması için ne gibi özellikler sahip olması lazım?

Öncelikle dünyada sadece 31 ülkede 278 kentin Cittaslow unvanına sahip olduğunu söyleyerek başlayabiliriz. Buradan anlayacağımız gibi bu unvanı alabilmek o kadar da kolay değil. Cittaslow unvanına sahip olabilmek için kentlerin eskiden 50 civarında kritere uyması gerekirken günümüzde bu sayı 72’yi bulmuş durumda. Bahsettiğimiz 72 kriter, 7 ana çatı altında toplanıyor.

1. Çevre Politikaları
2. Kentsel Yaşam Kalitesi Politikaları
3. Altyapı Politikaları
4. Sosyal Uyum
5. Tarım, Turizm, Esnaf ve Sanatkarlara Dair Politikalar
6. Misafirperverlik, Farkındalık ve Eğitim İçin Planlar
7. Ortaklıklar

Ana maddelere bakıldığı zaman genel olarak bir şehirdeki gelişmenin yavaş ve sakin olması önceliklendiriliyor. Özellikle insan yaşamının ekolojik dengeyi bozmadan doğaya zarar vermeden uyumlanarak yaşaması ön planda tutuluyor. Yenilenebilir enerji kullanımından, altyapı sorunlarına kadar hepsi önceden planlanıyor ve doğaya zarar vermeden, dengeyi bozmadan çözüme kavuşturulması sağlanıyor. Doğal çevre kadar şehirdeki sosyal yaşam da önceliklerden biri, insanların birbirleriyle kurdukları iletişim ve yaşadıkları yerdeki değeri beraber korumaları sağlanıyor.

Cittaslow unvanını kazanabilmek için bir şehrin nüfusunun 50,000 kişiyi geçmemesi gerekiyor. Ayrıca bir şehrin bu unvanı almış olması sürekli bu unvanı taşıyacağı anlamına da gelmiyor. Unvanı alan şehirlerin bu kriterlere sürekli uyması ve sürdürülebilirliğe devam etmesi gerekiyor.

Toplamda 278 Sakin Şehrin günümüzde Türkiye sınırları içerisinde yer alan 18 tane Cittaslow unvanın sahip şehir bulunuyor. Yazımızın devamında bu şehirleri bölgelere ayırarak teker teker bahsedeceğiz. Ve işte doğası bozulmamış, her köşesi insana huzur veren 18 şehir!

Ege Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Seferihisar – İzmir

Türkiye’nin cittaslow hareketiyle tanışması ilk olarak Seferihisar’la başladı. 2009 yılında 60’dan fazla kritere uyum sağlayan Seferihisar, Türkiye’nin ilk cittaslow şehri oldu. Seferhisar deyince aklınızda canlanmasa bile Sığacık deyince bir şeyler canlandığına eminiz! Sakinliği, sessizliği ve huzurluluğuyla epey bir popüler olan Sığacak köyü Seferihisar’a bağlı. Bu bölgede her şey o kadar kendi seyrinde akıyor ki sokaklarda yürürken, şehir hayatından uzakta olmak ve anın tadını çıkarmak size harika hissettirecek. Seferihisar’da yapılan organik tarımdan, güneş enerjisiyle çalışan lambalara kadar şehrin yavaş unvanını hak etmesini sağlayan birden fazla etmen var.

Bu harika beldeye ulaşım için öncelikle İzmir’e ardından Seferihisar’a ulaşım sağlamak gerekiyor. Ucuz İzmir uçak bileti için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

Gökçeada – Çanakkale

Sakinlik deyince aklınıza gelebilecek yerlerden birinin Çanakkale bölgesi olduğunu tahmin ediyoruz. Bu sınırlar içerisinde yer alan Gökçeada doğanın bozulmadığı özellikle Kamp kültürünün çok yaygın olduğu bir bölge. Gökçeada’da nerede kamp yapılır diye merak ediyorsanız; Çanakkale Kamp Yerleri yazımızdan ulaşabilirsiniz. Ayrıca Türkiye’nin en büyük adası olarak bilinen Gökçeada, dünyada cittaslow unvanına sahip olan ilk ada olarak öne çıkıyor. Masmavi denizi, yemyeşil ormanları ve temiz havasıyla gerçekten bu unvana sonuna kadar sahip olan Gökçeada’ya ulaşım için Çanakkale bilet fiyatlarını inceleyebilirsiniz.

Akyaka – Muğla

Muğla’nın kalbi olan Akyaka Gökova Körfezi’nde bulunuyor. 2011 yılında Cittaslow unvanını kazanan bu bölgenin yeşili ve mavisi çok ayrı güzel. Bölge sınırları içerisinde bulunan Azmak Nehri, Akyaka’ya farklı bir kimlik kazandırıyor. Nehrin üzerinde günün her saatinde gezinti yapan insanlar görebilirsiniz, ayrıca nehir kenarında bulunan birbirinden güzel mekanlar turistler ve yerliler tarafından büyük ilgi görüyor.

YeniPazar – Aydın

Akyaka ile aynı senede yani 2011 yılında cittaslow unvanını kazanan Yenipazar şehri Aydın’da bulunuyor. Tarihi çok eski dönemlere dayanan Yenipazar bölgesi günümüze kadar birbirinden farklı uygarlıklara ev sahipliği etmiş. Doğal olduğu kadar kültürel bir öneme de sahip. Bu topraklar üzerinde bulunan en önemli eser ise Orthosia Antik Kent’idir. Hem Ege hem de Anadolu esintilerine hissedebileceğiniz Yenipazar bölgesi cittaslow unvanını kazandıktan sonra hem turistler hem de yerliler tarafından büyük ilgi görmeye başladı. Şehirde yürürken hissedebileceğiniz o sakinlik ve huzuru başka hissedebileceğiniz sayılı yerler vardır. Bu şehirde doğallık ve sadelik ön plandayken kültürel zenginlikle taçlanıyor.

Köyceğiz – Muğla

Sakinlik, doğallık ve huzur deyince aklınıza Muğla’nın geldiğini tahmin ediyoruz. Köyceğiz, Muğla’da cittaslow unvanına sahip olan ikinci belde. Muğla’da bulunan atmosfer kendini diğer bölgelerden çok ayrıştırıyor. Bir yanda çok hareketli yaz ayları boyunca 24 saat hayatın durmadığı Marmaris, Fethiye gibi bölgeler varken diğer tarafta hayatın çok yavaş aktığı, ekolojik dengenin doğa ile olan uyumun hiç bozulmadığı Akyaka ve Köyceğiz gibi beldeler mevcut. Köyceğiz bölgesinde burayı farklılaştıran ve dünyada benzeri çok az bulunan bir göl çeşidi mevcut. Köyceğiz gölü, ayaklı göl çeşidi olarak biliniyor ve gölün devamı ise bu bölgeyi kültürel olarak zenginleştiren Kaunos Antik Kenti’ne bağlanıyor.

Karadeniz Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Yavaş ve sakinlikten bahsedince akılda canlanan bir diğer bölge ise kesinlikle Karadeniz olmalı! Mavinin en koyusu, yeşilin en güzeli tabii ki Karadeniz bölgesinde hatta Türkiye’de en çok cittaslow unvanına sahip olan ilçede Karadeniz’de bulunuyor.

Gerze – Sinop

Karadeniz bölgesinde bahsedeceğimiz ilk Cittaslow şehir Sinop’un Gerze ilçesi. 2017 yılında cittaslow unvanına sahip olan Gerze, kriterlerde bahsettiğimiz sosyal hayat anlamında kendini öne çıkaran şehirlerden biri. Özellikle yerli halkın birbirleri arasında kurduğu yardımlaşma bağı, kendi beldelerinde ağırladıkları turistlere karşı olan tavırları gerçekten takdir edilmesi gerekecek kadar mükemmel. Hayatın bir hayli sakin aktığı, insanların daha çok balıkçılıkla uğraştığı küçük bir kasaba hayal edebilirsiniz. Bu kasabada her yeri bisiklet kiralayarak gezebilir, mavinin ve yeşilin tadını sakin sakin çıkarabilirsiniz çünkü burası Sakin şehir 

Sinop ucuz uçak bileti için web sitemizi ziyaret edebilir, konaklama ve gezi rehberliğiyle ilgili daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Şavşat – Artvin

Karadeniz bölgesinde cittaslow unvanına sahip olan bir diğer ilçe ise Artvin’e bağlı Şavşat ilçesi. Türkiye Cumhuriyeti sınırlarının en doğusunda yer alan Şavşat, günümüzde Gürcistan’la olan sınırımızda bulunuyor. 2015 yılında cittaslow unvanını kazanan ilçe, tarihin çok eski dönemlerine şahitlik eden topraklardan biridir. Bilinin en eski tarihi 951 yılında yazılan Giorgi Merçule’nin Grigol Hantsteli’nin yaşamı isimli eserdir. Tarihi ve Kültürel güzelliklerinin yanı sıra cittaslow unvanını almaya hak kazanmasından anlayacağımız üzere dehşet derecede güzel ve sakin bir yaşama da sahiptir. Bu bölgede dikkat çeken doğal güzelliklerin başında Karagöl geliyor, Şavşat bölgesi ise Karagöl’ünde içinde yer aldığı Sahara Karagöl Milli Parkı sınırları içerisinde yer alıyor. Bu bölgede özellikle bahar ve yaz aylarında kamp yapmak için harika olarak nitelendirilebilir. Özellikle Milli Park içerisinde yapacağınız, göl kenarına kuracağınız çadırlarla kendinize inanılmaz bir deneyim yaşatabilirsiniz. Bir sabah uyandığınızda Türkiye’nin en sakin 18 şehrinden birinde göl kenarında bol oksijenle dolu bir sabaha çok enerji uyanmak, doğanın sesini dinlerken kahvenizi yudumlamak ve sabahın erken saatlerinde yürüyüşe çıkmak sizi heyecanlandırıyorsa bir sonra ki sezonda bu bölgede kamp yapmayı yapılacaklar listenize eklemeyi unutmayın!

Harika bir deneyime sahip olabilmek için ucuz Artvin uçak biletlerini web sitemizden inceleyebilirsiniz.

Perşembe – Ordu

En çok cittaslow şehrinin Karadeniz’de olduğundan bahsetmiştik, ve sırada ki şehrimiz Ordu’ya bağlı olan Perşembe ilçesi! 2010 yılında kriterlere uyumluluğunu sağlayarak bu unvanı almaya hak kazanan Perşembe, hem yaz aylarında hem de kış aylarında ziyaretçilerine bambaşka deneyimler yaşatıyor. Yazın Çaka Kumsal’ının bembeyaz kumlarında keyif yaparken kışın yamaçlarda trekking yapabilirsiniz. Unutmadan söylemeliyiz ki bahar aylarında bu bölgede yaşayabileceğiniz rafting deneyimini başka hiçbir yerde bu kadar keyifli tadamazsınız.

Ordu uçak bileti için web sitemizi ziyaret edebilir, ucuz konaklama önerileri ve gezi rehberi için detaylı bilgi alabilirsiniz.

Göynük – Bolu

Sıra geldi Bolu’ya! Bolu deyince aklınızda ilk canlanan görselin sonbahar aylarında sarı ve kahverenginin en güzel tonlarına bürünen Yedigöller olduğunu tahmin ediyoruz. Eğer gözünüzde canlanmadıysa Türkiye’deki 10 Doğa Harikası Yer yazımızdan bu bölge ile ilgili çok şey öğrenebilirsiniz. Gelelim Bolu’da ki bir diğer doğa harikası yere işte burası da Göynük ilçesi. 2017 yılında kriterlere uygunluğunu sağladığı için cittaslow unvanını aldı. Göynük, kuşbakışı görünüşüyle Safranbolu evlerini anımsatan bir yapıya sahip, bu bölgede insanlar genellikle tahta oymacılığıyla uğraşıyor. Köklerine ve geleneklerine bağlılığı ile kendini belli olan Göynük’te günümüzde bile yöresel kıyafetler giyinilip, yöresel yemekler ve adetler uygulanmaya devam ediliyor.

Mudurnu – Bolu

Bolu’nun ikinci cittaslow ilçesi ise Mudurnu. 2018 yılında kriterleri tamamlayan Mudurnu, öncesinde ticaret alanında kendini ön plana çıkarmaya çalışırken cittaslow unvanını aldıktan sonra kendini doğal güzellikleri korumak ve doğa turizmiyle anılmak için çalışmalara başladı. Göynük’te ki Safranbolu evlerinin benzerini Mudurnu’da görebilirsiniz. İlçe cittaslow unvanını aldıktan sonra bu evler restore edilip doğal yapısı bozulmasın diye çok uğraşıldı.

Doğu Anadolu Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Gel gelelim Doğu Anadolu bölgesine, bu bölgede 2 tane cittaslow unvanına sahip şehir bulunuyor.

Ahlat – Bitlis

Doğu Anadolu bölgesinde yer alan ilk cittaslow şehir Bitlis’te yer alan Ahlat ilçesidir. 2019 yılında cittaslow unvanına sahip olan Ahlat, Türkiye’nin 18 cittaslow şehrinin 17.si olan Ahlat hem doğal hem de kültürel açıdan çok zengin bir bölge konumunda. Türk ve İslam tarihinin geçmişine ışık tutulmasında önemli bir yere sahip olan Ahlat bölgesinde Selçuklu Devleti ve Osmanlı Devletine dair eserler bulunuyor. Anadolu’nun kapılarının Türklere açıldığı olarak bilinen bu coğrafyada Selçuklu dönemine ait yaklaşık 800 bin mezarın bulunduğu bir mezarlık günümüze kadar korunarak gelmiş durumda. Doğal güzellikler açısından da zengin olduğunu bahsettiğimiz bu bölgede Nazik ve Cil Gölü aynı zamanda Nemrut Krater Gölü’de bulunuyor. Nemrut Krater Gölü sadece Ahlat değil Tatvan sınırlarına kadar genişliyor.

Uzundere – Erzurum

Hem Doğu Anadolu’nun hem de Erzurum’un göz bebeği olan Uzundere, 2016 yılında cittaslow unvanını aldı. Uzundere’de Türkiye’nin en büyük şelalelerinden biri olan Tortum Şelalesi ve Tortum Gölü bulunuyor. Doğu Anadolu’da olmasına rağmen konumu gereği Karadeniz bölgesine daha yakın olan Erzurum’da hatta özellikle Uzundere’de Karadeniz iklimi kendini daha çok belli ediyor. Bu bölgenin kışı ayrı yazı ayrı güzel olsa da soğuk havalarda gezmenin zor olduğunu düşünerek tatil planlarınızı ilkbahar ve yaz aylarına konumlandırmanızı tavsiye ederiz.

Ucuz Erzurum uçak bileti fiyatlarını öğrenmek için web sitemizi ziyaret edebilir, ucuz konaklama ve uygun gezi rehberi için web sitemizi inceleyebilirsiniz.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Halfeti – Şanlıurfa

Ünü dünyaca duyulmuş olan Halfeti! Şanlıurfa’ya bağlı olan Halfeti ilçesi 2013 yılında kriterlere uygunluk sağlayarak sakin şehir unvanını kazanmıştır. Yıllar içerisinde Fırat Nehri ve Birecik Barajı nedeniyle sular altında kalan Halfeti saklı şehir olarak da biliniyor. Halfeti Yeni ve Eski Şehir olarak ikiye ayrılıyor, suyun altında olan kısmı eski şehir olarak adlandırılırken şehir sular altında kaldıktan sonra insanların taşındığı bölge yeni şehir olarak adlandırılıyor. Bölgede turizmin canlı kalmasını sağlayan sular altında ki şehri tekneyle gezmek eşşiz bir deneyim olabilir. Siz tekneyle gezerken altınızda yıllar önce insanların hayatını sürdüğü evleri, camiyi vs. görmek gerçekten farklı hissettirecek.

Akdeniz Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Gel gelelim Türkiye’nin göz bebeği incisi Akdeniz bölgesine özellikle otel ve yaz turizm olarak çok büyük ivmeye sahip olan bu bölgede sakin şehir kriterlerine uyan sadece 2 belde bulunuyor. Bu sakin şehirlerin ikisi de Isparta’da.

Eğirdir – Isparta

Isparta’da aklınızın hayalinizin duracağı derecede güzel bir ilçe hayal edin! İşte tam olarak Eğirdir; Bölge adını burada bulunan gölden alıyor. Kendisi Türkiye’nin en büyük 4. Tatlı su gölüdür. Gölün etrafında isimleri Yeşil Ada ve Can Ada olan iki küçük adacık bulunuyor. Gölden kaynaklı olarak bölgede su sporları yapma imkanı mevcut, bunun yanı sıra yamaç paraşütü ve rüzgar sörfü yapmak içinde elverişli olan bölge Türkiye’nin 18 sakin şehrinden biri. Eğirdir de hem huzur bulayım hem de doğa sporlarıyla uğraşayım diyorsanız burayı kesinlikle ziyaret etmelisiniz!

Yalvaç – Isparta

Bu bölgede ki bir diğer sakin şehir ise Yalvaç’dır. Bu ilçe cittaslow unvanını 2015 yılında aldı. Sakin bir şehir olan Yalvaç aynı zamanda kültürel açıdan çok zengin bir bölgedir. Bilinen geçmişi Neolitik çağlara kadar uzanan bu bölge dini açıdan özellikle Hristiyanlar tarafından kutsal kabul ediliyor.

İç Anadolu Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Güdül – Ankara

Türkiye’nin 18 Sakin şehrinin 18.si olan Güdül, Ankara’nı bir ilçesidir. Aynı zamanda İç Anadolu bölgesinin tek cittaslow unvanına sahip ilçesidir. Bu bölge Hristiyanlar tarafından kutsal sayılan bir diğer bölgedir. Güdül’ü ziyaret edip leblebilerinin tadına bakmadan dönmemenizi tavsiye ederiz.

Marmara Bölgesi – Cittaslow Şehirleri

Marmara Bölgesinin sanayileşen ve küreselleşen dünyada ticari olarak büyük bir öneme sahip olduğunu düşünürsek burada sakin şehir unvanı almak zor ama bunu başarabilen 2 tane şehir mevcut.

Vize – Kırklareli

2012 yılında cittaslow unvanını alan Vize, doğal güzellikler açısından sizi hayran bırakacak kadar güzel. Vize’ye giderseniz Yenesu Mağarası, Cehennem Şelaleleri ve Kıyıköy yakınlarında bulunan doğaüstü güzelliğe sahip koyları gezmeyi ihmal etmemelisiniz.

Taraklı – Sakarya

2011 yılında cittaslow unvanını alan Taraklı, Sakarya’da dağların arasında âdete saklı bir cennet. Yeşile ve temiz havaya doyacağınız bu mükemmel ilçede cumbalı evlerin ve Osmanlı mimarisinin yoğun hissedildiği sokaklarda kendinize bol bol anı bırakmayı ihmal etmeyin!